SPACER PODWARSZAWSKI Puszcza tuż za rogatkami stolicy
W upalną sobotę, 13 czerwca 2015 roku odbyła się ostatnia przed wakacjami wycieczka dla
młodzieży szkolnej. Wzięli w niej udział uczniowie z dwóch szkół podstawowych: nr 61 w
Warszawie oraz w Lesznowoli.
Spacer Podwarszawski Puszcza tuż za rogatkami stolicy prowadził pan Krzysztof Wach.
Trasa stanowiła pętlę długości 11 km. Prowadziła szlakami Kampinoskiego Parku
Narodowego. Zgodnie z tytułem wycieczka rozpoczęła się na granicy Warszawy, w okolicy
Wólki Węglowej. Ze względu na wysoką temperaturę marsz przebiegał w dość szybkim
tempie.
Grupa szła głównie zacienionymi drogami. Przy niebieskim szlaku, w okolicy uroczyska Łuże
uczestnicy widzieli wiele sosen ze zniekształconymi strzałami i gałęziami w kształcie liry lub
w formie kandelabra. Deformacje tego typu mogą być skutkiem żerowania gąsienicy zwójki
sosnóweczki lub następstwem choroby zwanej skrętakiem sosny.
Pierwszym ważnym celem wędrówki była Góra Ojca, nazwana tak na cześć ks. Władysława
Korniłowicza – ojca duchowego Zakładu dla Niewidomych w Laskach. Jest to jedna z
najwyższych wydm w Puszczy Kampinoskiej, osiąga 100,62 m n.p.m. Na szczycie ustawiono
krzyż upamiętniający patrona. Wzniesiono tu także jedną z siedmiu wież przeciwpożarowych,
które tworzą sieć obserwacyjną na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego.
Następnie grupa udała się czerwonym szlakiem w kierunku ścieżki dydaktycznej „Wokół
Opalenia”. Prowadzi ona przez zróżnicowane środowisko przyrodnicze: bory sosnowe,
podmokłe lasu olchowe, łąki oraz wydmy.
Szczególne zainteresowanie uczestników wzbudziło jeziorko sztucznego pochodzenia o
nazwie Opaleń. Nie jest zbyt głębokie i w okresach suszy często wysycha, a występujące w
nim rośliny i zwierzęta przystosowane są do zmieniających się warunków.
Kolejną atrakcją na trasie było przejście kładką długości 320 m. Została ona zbudowana dla
ochrony ekosystemów łąkowych zamieszkałych przez rzadkie gatunki motyli. W odkrytym
terenie każdy od razu odczuł, że temperatura powietrza zdecydowanie przekroczyła 30°C.
Chwila zadumy nad wojennymi dziejami Puszczy Kampinoskiej miała miejsce przy pomniku
żołnierzy AK, upamiętniającym wydarzenia z 28 stycznia 1944 roku oraz ich bohaterów.
Wkrótce - pod wiatami na Polanie Opaleń - nastąpił ostatni odpoczynek. Po nim grupa
ponownie przekroczyła granicę Warszawy i w miejscu startu nastąpiło zakończenie spaceru.
Fot. Wiesława Godlewska, Agnieszka Mazur, Krzysztof Wach
SPACER WARSZAWSKI Umajony ogród
W sobotę, 23 maja 2015 roku w odbył się Spacer Warszawski Umajony ogród. Wzięli w nim udział
uczniowie z dwóch szkół podstawowych: nr 61 w Warszawie i nr 2 w Józefowie oraz grupa dorosłych.
Uczestnicy mieli okazję obejrzeć jeden z warszawskich ogrodów działkowych. Za sprawą
przewodnika, pana Andrzeja Łyziaka wycieczka stała się także wędrówką po miejscach związanych z
historią polskiego lotnictwa, którego dynamiczny rozwój nastąpił w okresie międzywojennym.
|
|
Trasa spaceru wiodła przez osiedle Okęcie – rejon o bogatych tradycjach lotniczych – to tu znajduje
się powstały w 1934 roku port lotniczy. Pan Andrzej Łyziak przybliżył uczestnikom postać patrona
jednej z ulic, sławy polskiego baloniarstwa, Franciszka Hynka. Opowiedział także o konstruktorach:
Stanisławie Rogalskim, Stanisławie Wigurze i Jerzym Drzewieckim, od nazwisk których pochodzi skrót
RWD, stosowany do tej pory dla oznaczenia jednej z grup samolotów. Uczestnicy spaceru dowiedzieli
się również o największym sukcesie polskiego lotnictwa – zwycięstwie załogi RWD-6 w
międzynarodowych zawodach samolotów turystycznych Challenge w 1932 roku. Reprezentanci
Polski: Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura są patronami alei prowadzącej od pomnika Lotnika do
lotniska.
Imieniem Żwirki i Wigury nazwano także Rodzinny Ogród Działkowy, do którego dotarła grupa. Działki
te powstały z inicjatywy pana Jana Janczaka, pilota, liczącego obecnie 99 lat nestora polskich
nawigatorów w lotnictwie cywilnym.
Uczestnicy spacerowali pośród zieleni i podziwiali piękne ogródki. Tu każdy dba o swoją działkę
według własnych upodobań, niektórzy tworzą piękne miejsca do wypoczynku, inni uprawiają
warzywa.
Odwiedzono siedzibę Zarządu ROD przy ulicy Astronautów, grupę przywitała pani przewodnicząca.
Spotkanie było okazją do poszerzenia wiedzy na temat pracy działkowców. Pan Andrzej Łyziak
uzupełnił informacje, opowiadając o ptakach, które mieszkają na terenie ogródków. Wielką
niespodzianką dla wszystkich był słodki poczęstunek. Spacer tradycyjnie zakończył konkurs z
drobnymi nagrodami z wiadomości o trasie.
fot. Wiesława Godlewska
XXXI RAJD BLISKIE SERCU
W 70. rocznicę zakończenia II wojny światowej
W sobotę, 9 maja 2015 roku odbył się rajd pieszy BLISKIE SERCU W 70. rocznicę zakończenia II
wojny światowej. Wzięła w nim udział młodzież wraz z opiekunami z czterech szkół podstawowych:
warszawskich nr 61 i 227 oraz podwarszawskich - w Lesznowoli i Sękocinie. Łącznie na starcie
stawiło się 70 osób.
Uczestnicy rajdu szli z Legionowa do Jabłonny. Droga wiodła głównie czarnym Turystycznym
szlakiem patriotycznym „Polski Walczącej”. Trasy tego szlaku oznaczone są trzema kolorami, mają
łączną długość 140 km i prowadzą przez 78 miejsc pamięci i walki. Wytyczone zostały w latach 2010-
2014 w ramach projektu zrealizowanego przez Powiat Legionowski, który od tamtej pory
sprawuje opiekę nad szlakiem.
Zarząd Oddziału PTTK Ochota zwrócił się z prośbą do Starostwa o objęcie rajdu patronatem i
otrzymał odpowiedź pozytywną! Serdecznie dziękujemy Panu Staroście Legionowskiemu Janowi
Grabcowi za wsparcie w postaci przekazania upominków dla wszystkich młodych turystów oraz
pięknych nagród dla uczestników konkursu kończącego imprezę.
Funkcję kierownika pełniła pani Małgorzata Grudzińska. Na wstępie przywitała obecnych i wręczyła
im znaczki rajdowe oraz plakietki historyczne z dawnych rajdów BLISKIE SERCU. Poinformowała o
patronacie i poczęstowała młodzież lizakami w opakowaniu z napisem “I ♥ Powiat Legionowski”.
Następnie pani Małgorzata Grudzińska krótko przedstawiła cele rajdu i najważniejsze informacje o II
wojnie światowej.
Pierwszym miejscem pamięci odwiedzonym przez uczestników rajdu był obelisk upamiętniający
podchorążych: Jerzego Dąbrowskiego ps. Lato i Stefana Majewskiego ps. Warta, ustawiony w parku
im. T. Kościuszki w Legionowie. To jedyny zwiedzany obiekt spoza czarnego Turystycznego szlaku
patriotycznego. Znajduje się na jednej z trzech tras wytyczonych na terenie miasta Legionowo jako
uzupełnienie szlaku na terenie powiatu.
Następnie udano się do mogił nieznanych ofiar niemieckich mordów, znajdujących się w lesie w
pobliżu rezerwatu Bukowiec Jabłonowski. W miejscach pamięci zapłonęły znicze.
Pani Małgorzata Grudzińska mówiła o ofiarach najkrwawszego konfliktu w historii świata,
przedstawiła wykres dotyczących strat poniesionych przez poszczególne państwa, zarówno aliantów,
jak i Niemców i ich sprzymierzeńców.
Zatrzymywano się także przy przyrodniczych tablicach edukacyjnych, podziwiano pomnikowe buki.
Po opuszczeniu lasu grupa skierowała się do centrum Jabłonny. Po krótkim odpoczynku zobaczono
zabytkowy gmach Urzędu Gminy Jabłonna oraz umieszczone na nim tablice. Przy pomniku ku czci
Żołnierzy Armii Krajowej przedstawiciel organizatorów, pan Wiesław Bratkowski złożył kwiaty, po
czym minutą ciszy uczestnicy rajdu oddali hołd wszystkim walczącym o wolność Ojczyzny.
Następnie, mijając kościół pw. Matki Boskiej Królowej Polski, zabudowania gospodarcze
dawnego majątku rodziny Potockich i tereny Instytutu Żywienia i Fizjologii Zwierząt,
uczestnicy rajdu dotarli do pozostałości umocnień niemieckich z II wojny światowej znajdujących się
na wale przeciwpowodziowym oraz między nim a Wisłą.
Powrotny spacer w kierunku Jabłonny, wzdłuż granicy rezerwatu Ławice Kiełpińskie, dostarczył
wielu wrażeń. Piękne widoki, niczym nieskażona przyroda, wielkie topole, potężna pomnikowa
wierzba biała, ślady działalności bobrów – wszystko ciekawiło młodych krajoznawców.
Wkrótce uczestnicy rajdu weszli na teren zabytkowego zespołu pałacowo-parkowego w Jabłonnie.
Oczywiście, zobaczono najważniejszy budynek – pałac i zapoznano się z umieszczonymi na nim
tablicami. Podziwiano wspaniałe drzewa (wśród nich ponad 50 uznanych za pomniki przyrody!) i
budowle, m.in. łuk wystawiony na cześć księcia Józefa Poniatowskiego, oficyny, oranżerię i chińską
altanę.
Na zakończenie rajdu odbył się konkurs historyczno-krajoznawczy, podsumowujący wiadomości o
obiektach poznanych na trasie wycieczki. Wszyscy młodzi turyści otrzymali pamiątkowe gadżety
ufundowane przez Powiat Legionowski. Ponadto wręczono nagrody autorom prawidłowych
odpowiedzi na pytania konkursowe. Wśród nich były m.in. piękne koszulki, kubki i przewodniki
przekazane przez Starostwo Powiatowe w Legionowie oraz plakietki, książeczki na odznaki i odznaki
PTTK. Każda szkoła otrzymała dyplom z logo Oddziału PTTK Ochota i herbem Powiatu
Legionowskiego, a do opiekunów grup trafiły zestawy przewodników i map po Turystycznym
szlaku patriotycznym „Polski Walczącej”.
Fot. Małgorzata Grudzińska, Wiesława Godlewska, Agnieszka Mazur, Kamil Strzałkowski, Regina
Suwała, Krzysztof Wach
SPACER WARSZAWSKI Praga: od Michałowa do Kamionka
W ciepłą, słoneczną sobotę, 27 kwietnia 2015 roku przy Bazylice Najświętszego Serca
Jezusowego na ulicy Kawęczyńskiej spotkali się uczestnicy kolejnego Spaceru
Warszawskiego, tym razem po Pradze.
W wycieczce wzięło udział 40 osób. Była to młodzież ze szkół podstawowych: w Raszynie,
Sękocinie oraz nr 61 w Warszawie wraz z opiekunami.
Spacer prowadziła pani Iwona Gąsiorek. Na wstępie nawiązała do historii terenów, po
których przebiega trasa, wyjaśniła uczestnikom pochodzenie nazwy Szmulowizna oraz to,
dlaczego wycieczka ma tytuł Od Michałowa do Kamionka. Grupa wysłuchała także
informacji o powstałej w latach 1907-1923 monumentalnej świątyni i zwiedziła jej wnętrze.
Wielkie wrażenie wywarły granitowe kolumny zakupione i sprowadzone z Włoch przez
księżnę Marię Radziwiłłową. Ponadto okazało się, że niektórzy uczestnicy znają znaczenie
takich pojęć jak fresk i mozaika, czym zaimponowali pani przewodniczce.
Z Bazyliki Najświętszego Serca Jezusowego grupa przeszła do Fabryki Trzciny, mijając
przedwojenny budynek szkolny (Otwocka/Siedlecka). Potem wszyscy wrócili na ulicę
Kawęczyńską, by zobaczyć oficynę Burkego z 1900 roku, jedną z dwóch drewnianych
zachowanych na Pradze. W jej bliskim sąsiedztwie (wspólne podwórko) znajduje się stara
kamienica zbudowana z cegieł.
Nieco dalej zwrócono uwagę na interesujące kamienice: wielorodzinną (Kawęczyńska 16) -
pierwotnie budynek administracyjno-mieszkalny dla pracowników zajezdni tramwajowej oraz
narożną przy Fabrycznej, zwieńczoną sześciobocznym hełmem, jedną z najbardziej
charakterystycznych budowli tej okolicy. Ta ostatnia jest bardzo zniszczona. Kilka lat temu
zamontowano tu siatki zabezpieczające przed spadającym tynkiem.
Następnie pani Iwona Gąsiorek wskazała wpisaną do rejestru zabytków Zajezdnię
tramwajową Praga i opowiedziała o niej kilka ciekawostek. Zainteresowanie wzbudził fakt, że
w okresie powojennym funkcjonował tu specjalny wagon-żłobek, wyposażony w ogrzewanie,
łóżeczka i bieżącą wodę. Pod opieką pielęgniarek podróżowały nim dzieci wożone do i z
przyzakładowych żłobków, a w doczepionym do niego zwykłym wagonie jeździli do pracy
lub z niej wracali ich rodzice.
W drodze do ulicy Kijowskiej wysłuchano opowieści o dawnych planach budowy alei
Tysiąclecia, z których zrealizowano krótki odcinek z torami tramwajowymi bez jezdni. Stoi tu
tylko jeden budynek, tym bardziej dziwi jego adres „aleja Tysiąclecia nr 151”.
Na chwilę zatrzymano się także przy Domu Pomocy Społecznej im. św. Brata Alberta.
Wkrótce miał miejsce odpoczynek na trawie, a po nim pani Iwona Gąsiorek opowiedziała o
doskonale widocznym „długasie” („jamniku”), czyli najdłuższym w linii prostej budynku w
Warszawie. Ma aż 508 m, są w nim 43 klatki schodowe i 430 lokali, w których mieszka
ponad 1200 osób. Wysłuchano także informacji o Dworcu Wschodnim, pokazano miejsce
dawnego Dworca Terespolskiego.
Przechodząc tunelem na drugą stronę torów kolejowych grupa opuściła Szmulowiznę i
wkroczyła na Kamionek, a konkretnie na ulicę Lubelską. U jej zbiegu z ulicą Berka
Joselewicza wspomniano tego żydowskiego bohatera Powstania Kościuszkowskiego i
handlarza koni na pobliskim targu oraz zobaczono budynek piekarni z lat 50. XX wieku.
Kolejny przystanek nastąpił przy Sanktuarium MB Zwycięskiej, gdzie wysłuchano informacji
o przykościelnym cmentarzu, najstarszym na terenie stolicy. Pani Iwona Gąsiorek
opowiedziała także o widocznej Fabryce Czekolady „E. Wedel” i Rogatkach Grochowskich.
Te niewielkie klasycystyczne budynki zostały w całości przesunięte z miejsc, na których
wzniesiono je w 1823 roku. Przesunięcie północnej rogatki o około 10 m w 1961 roku było
pierwszą taką zmianą usytuowania nieruchomego zabytku w Warszawie.
Na zakończenie spaceru odbył się tradycyjny konkurs krajoznawczy. Nagrodami za
prawidłowe odpowiedzi były: notatniki A4, teczki z gumką i długopisy.
Po wycieczce część uczestników udała się do Pijalni Czekolady Wedla znajdującej się w
południowej Rogatce Grochowskiej, byli też tacy, którzy wybrali odpoczynek w Parku
Skaryszewskim.
Fot. Wiesława Godlewska, Anna Oleśny
SPACER WARSZAWSKI Śladami Jana Pawła II
W sobotę, 11 kwietnia 2015, dla uczczenia 10. rocznicy śmierci Papieża Polaka i 1. rocznicy
Jego kanonizacji, odbył się Spacer Warszawski Śladami Jana Pawła II. W wycieczce
uczestniczyło blisko 70 osób. Była to młodzież szkolna z sześciu szkół podstawowych:
warszawskich - nr 61, 97 i podwarszawskich – w Lesznowoli, Raszynie, Sękocinie oraz nr 2
w Józefowie. Uczniom towarzyszyli nauczyciele i rodzice.
Spacer prowadziła pani Małgorzata Grudzińska. Krótko przypomniała postać Jana Pawła II
oraz zmiany, które nastąpiły w postrzeganiu papieża w okresie Jego pontyfikatu. Następnie
odwiedzano miejsca, w których bywał Jan Paweł II podczas pielgrzymek do Polski.
Pierwsza część spaceru prowadziła przez Stare Miasto oraz ulicami Długą i Miodową.
Znajdujące się na niej obiekty związane z Janem Pawłem II to: Zamek Królewski, Bazylika
Archikatedralna pw. Męczeństwa św. Jana Chrzciciela, Katedra Polowa Wojska Polskiego,
Dom Arcybiskupów Warszawskich, cerkiew grekokatolicka oo. Bazylianów, kościół
Kapucynów Przemienienia Pańskiego.
Pani Małgorzata Grudzińska zwracała uwagę na ciekawe elementy pamiątkowych tablic, takie
jak herb papieski i umieszczona w skrzydle orła husaria. Nawiązywała nie tylko do wydarzeń,
mających miejsce podczas papieskich pielgrzymek do Ojczyzny, ale i historii Polski.
Wspominała także o niektórych zabytkach i postaciach nie związanych z tematem wycieczki.
Uczestnicy mieli okazję zobaczyć między innymi: fragmenty murów obronnych z
barbakanem i najmniejszą nieruchomość hipoteczną w Warszawie przy ul. Długiej 1. Często
padało nazwisko Fryderyka Chopina, szczególnie wówczas, gdy na trasie pojawiały się
ławeczki odtwarzające jego piękną muzykę.
Dalsza część spaceru wiodła Krakowskim Przedmieściem. Tu Jan Paweł II gościł w kościele
św. Anny oraz w pałacu Prezydenckim.
Krótki przystanek miał także miejsce w pobliżu kościoła Wizytek, na skwerze ks. Jana
Twardowskiego, przy ławeczce-pomniku poety. Pani Małgorzata Grudzińska przypomniała,
że w 2015 roku przypada 100. rocznica urodzin kapłana i przeczytała fragment opowiadania
oraz wiersz ks. Jana Twardowskiego. Oba przedstawione utwory ukazywały wielkie poczucie
humoru ich autora.
Obejrzano także pomnik Prymasa Tysiąclecia, kardynała Stefana Wyszyńskiego. To on
wspólnie z kardynałem Karolem Wojtyłą uczestniczył w 1978 roku w konklawe, które
wybrało papieżem naszego rodaka.
Oczywiście, nie zabrakło wizyty na placu Piłsudskiego, w miejscu, gdzie Ojciec Święty
powiedział pamiętne słowa: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi!". Tu
obejrzano uroczystą zmianę warty przy Grobie Nieznanego Żołnierza.
Po odpoczynku w Ogrodzie Saskim grupa wróciła na Krakowskie Przedmieście, by zajrzeć do
kościoła Świętego Krzyża.
Następnie ulicą Oboźną udano się do parku Kazimierzowskiego, a stąd kolejno na ulice:
Wiślaną i Dobrą. Spacer zakończyło obejrzenie dwóch miejsc związanych z Janem Pawłem
II: domu sióstr urszulanek szarych oraz gmachu Biblioteki Uniwersyteckiej.
Przy wejściu do Ogrodu Biblioteki UW odbył się tradycyjny konkurs krajoznawczy. Autorzy
prawidłowych odpowiedzi na pytania, sprawdzające wiadomości zdobyte na trasie wycieczki,
otrzymali drobne nagrody.
Po zakończeniu spaceru grupy mogły skorzystać z dodatkowej atrakcji: zwiedzenia ogrodu,
znajdującego się nie tylko obok budynku Biblioteki Uniwersyteckiej, ale i na jego dachu.
Fot. Wiesława Godlewska, Agnieszka Mazur, Regina Suwała
SPACER WARSZAWSKI Ochota znana i mniej znana
W sobotę, 28 marca 2015, spacerem po warszawskiej dzielnicy Ochota rozpoczęliśmy wiosenny sezon turystyczny 2015
roku. W wycieczce uczestniczyło aż 85 osób. Była to przede wszystkim młodzież szkolna z
ośmiu szkół podstawowych: warszawskich - nr 10, 61, 97 i 227 i podwarszawskich – w
Lesznowoli, Raszynie, Sękocinie oraz nr 2 w Józefowie. Uczniom towarzyszyła duża grupa
nauczycieli i rodziców.
Spacer prowadziła pani Maria Pilich. Opowiedziała o pochodzeniu nazwy dzielnicy i
najdawniejszych wzmiankach o jej terenie. Pierwszym omawianym obiektem na trasie był
pomnik Barykada Września przy ulicy Grójeckiej, upamiętniający obronę stolicy przed
wojskami hitlerowskimi w dniach 8-27.09.1939 roku.
Następnie grupa przeszła skwerem wzdłuż ulicy Opaczewskiej do pomnika Dobrego
Maharadży. Ten niewielki obelisk upamiętnia arystokratę i polityka indyjskiego, który
podczas II wojny światowej otoczył opieką około 1000 polskich dzieci deportowanych ze
Związku Radzieckiego. Wybudował dla nich ośrodek w pobliżu swojej rezydencji,
finansował ich utrzymanie i naukę w latach 1943 – 1946. Trudno zapamiętać jego nazwisko
(Jam Sahib Shri Digvijay Sinhji Ranjitsinhji Jadeja) i tytuły, uratowane przez niego dzieci
nazywały go Jam Saheb lub Bapu (ojciec).
Kolejnym ciekawym miejscem na trasie był kościół Najświętszej Marii Panny Królowej
Świata. Został zbudowany w latach 1979-1982 według projektu architekta Leszka Klajnerta.
Wewnątrz uwagę przykuwa imponującej wielkości figura Matki Bożej Królowej Świata
umieszczona na ścianie ołtarzowej. Rzeźba powstała w pracowni ceramicznej Kazimierza
Gąsiorowskiego. Jego autorstwa są również ceramiczne stacje drogi krzyżowej i chrzcielnica-
kropielnica. Nawę rozświetlają barwne witraże, autorstwa Teresy Chromy-Gąsiorowskiej,
niemal w całości wypełniające ściany boczne. Wystrój dopełniają proste ławy i konfesjonał z
drewna dębowego.
Po zwiedzeniu świątyni uczestnicy spaceru udali się do najstarszej, liczącej 142 lata, średniej
szkoły technicznej w Polsce – noszącej obecnie nazwę: Zespół Szkół im. inż. Stanisława
Wysockiego d. „Kolejówka”.
Tu czekał na grupę pan Krzysztof Szcześniak, nauczyciel fizyki i opiekun koła
astronomicznego. Razem z nim udano się do obserwatorium astronomicznego znajdującego
się na dachu budynku. Każdy mógł zobaczyć, jak wyglądają specjalne teleskopy do oglądania
Słońca i obserwacji nocnych. Była także okazja spojrzenia na okolicę przez jeden z
teleskopów. Pani Maria Pilich opowiedziała o interesujących obiektach widocznych z dachu
oraz znajdujących się w pobliżu Ronda Zesłańców Syberyjskich.
Drugim zwiedzanym ciekawym miejscem w placówce było Muzeum Szkolne. Znajdują się w
nim pamiątki pochodzące z nieistniejącego już budynku szkoły przy ulicy Chmielnej,
eksponaty związane ze znanymi uczniami i nauczycielami oraz z działalnością i osiągnięciami
kół zainteresowań, w tym koła PTTK. Umieszczono w nim także kilka modeli parowozów i
innych pojazdów kolejowych wykonanych przez uczniów.
Na zakończenie wizyty w gościnnej „Kolejówce” odbył się tradycyjny konkurs krajoznawczy.
Uczniowie i dorośli, którzy udzielili dobrej odpowiedzi na zadawane pytania, otrzymali
drobne upominki ufundowane przez Urząd Dzielnicy Ochota.
Żegnając uczestników wycieczki pani Maria Pilich zaproponowała grupom, które nie są zbyt
zmęczone (spacer trwał 3 godziny), samodzielne obejrzenie obiektów przy Rondzie
Zesłańców Syberyjskich. Okazało się, że byli chętni, by pójść i zobaczyć powstający Ośrodek
Kultury Muzułmańskiej oraz kilka miejsc pamięci narodowej. Większość z tych osób, nawet
mieszkańców Ochoty, po raz pierwszy widziała tymczasowy (ma powstać bardziej okazały)
pomnik przy ul. Na Bateryjce, znajdujący się w miejscu reduty nr 54, znanej z walk w 1831
roku jako Reduta Ordona.
Fot. Wiesława Godlewska, Małgorzata Grudzińska, Agnieszka Mazur, Krzysztof Szcześniak
