WYCIECZKA – wiosna 2016

7 maja 2016 r., w kolejnej wycieczce autokarowej wzięło udział 53 dorosłych członków i sympatyków naszego Oddziału.

Pierwszym zwiedzanym obiektem był kościół Matki Bożej Szkaplerznej w Warce, wybudowany w latach 1652-1746. We wnętrzu zwraca uwagę ołtarz główny z poł. XVIII w. z obrazem Madonny z Dzieciątkiem (XV-XVI w.).

Ten słynący łaskami obraz, znany jako Matka Boża Warecka, został sprowadzony przez dawnych opiekunów świątyni – franciszkanów. W czerwcu br. będzie miała miejsce jego koronacja.

Później wycieczkowicze odwiedzili zrewitalizowany zespół parkowo-pałacowy w Warce Winiarach. Podczas gdy połowa zwiedzała pałac, pozostali indywidualnie spacerowali po parku krajobrazowym założonym w II poł. XVIII w. i przekształconym w XIX i XX wieku. Rozciąga się on na skarpie i zboczach nad Pilicą otaczając pałac ze wszech stron. Jest to przykład harmonijnego powiązania kompozycji ogrodowej z istniejącym naturalnym środowiskiem przyrodniczym. Do najpiękniejszych zachowanych okazów drzewostanu należą cztery kilkusetletnie dęby o rozłożystych konarach, a także stuletnie lipy. Tradycja mówi, że park był ulubionym miejscem zabaw Kazimierza Pułaskiego.

Na terenie parku górnego zachowały się pozostałości romantycznej altany powstałej w XIX w. Fragment altany istniał tu do 1968 r., kiedy to ze względu na stan techniczny popadł w ruinę. W 1999 r. romantyczna kolumnada została odbudowana na podstawie zachowanych archiwalnych planów.

W centralnym punkcie górnego parku znajduje się pomnik Kazimierza Pułaskiego, wystawiony w 200. rocznicę jego śmierci, odsłonięty w 1979 r. Autorem projektu pomnika jest warszawski rzeźbiarz Kazimierz Danilewicz. Pomnik wykonany jest z brązu na cokole z czerwonego piaskowca, ma 5 metrów wysokości i waży 3 tony.

W części północnej parku górnego znajduje się kapliczka przedstawiająca Chrystusa Frasobliwego. Została wykonana w 150-letnim jesionie, który zniszczyło uderzenie pioruna.

Pałac Pułaskich w Winiarach powstał ok.1689 r. według projektu architekta Augustyna Locciego. Tu wychowywał się i uczył Kazimierz Pułaski. Obecnie w pałacu mieści się muzeum historyczno-biograficzne poświęcone Kazimierzowi Pułaskiemu oraz innym słynnym Polakom, którzy aktywnie uczestniczyli w życiu politycznym, społecznym i kulturalnym Stanów Zjednoczonych m. in. Tadeuszowi Kościuszce, Helenie Modrzejewskiej, Ignacemu Paderewskiemu.

Na piętrze pałacu Pułaskich, w dwóch salach, od grudnia 2015 roku prezentowana jest nowoczesna, multimedialna wystawa stała poświęcona historii Warki: „Warka - miasto dotknięte historią". Ukazuje ona bogatą historię tego jednego z najstarszych miasteczek Mazowsza - od jego początków do czasów współczesnych.

Z Warki niedaleko było do Wrociszewa, gdzie przed kościołem św. Małgorzaty czekał już ks. proboszcz Adam Ostrowski, absolwent ochockiej „Kolejówki”. Świątynia wybudowana została w stylu neogotyckim pod koniec XIX wieku według projektu architekta Franciszka Braumana.

Ks. proboszcz opowiedział o ciekawych wydarzeniach z historii Wrociszewa i związkach z nim rodziny Wyszyńskich. Przez 30 lat organistą w kościele był Stanisław Wyszyński, ojciec kardynała Stefana Wyszyńskiego. Stefan już jako student przyjeżdżał w wolnych chwilach do Wrociszewa, a z miejscowością związały go szczególnie lata wojny i okupacji.

Miłym przeżyciem był krótki koncert organowy (instrument został niedawno odnowiony) w wykonaniu utalentowanego uczestnika wycieczki, też absolwenta „Kolejówki”, Sebastiana Kozłowskiego.

Wśród pięknie kwitnących jabłoni wszyscy przeszli na miejscowy cmentarz. Stanisław Wyszyński zmarł w 1970 r., w wieku 94 lat, pod Warszawą, ale jego życzeniem było spocząć w grobie rodzinnym na wrociszewskim cmentarzu.

Nie mogło się obyć bez „rodzinnego” zdjęcia uczestników wycieczki z gościnnym księdzem Adamem. Nie ma na nim wszystkich, bo przecież ... ktoś musiał fotografować.

Kolejnym zwiedzanym obiektem był późnobarokowy, z drugiej połowy XVIII wieku, kościół św. Wojciecha w Skrzyńsku. W ołtarzu głównym umieszczony jest cudowny obraz Matki Bożej Staroskrzyńskiej.

Gotycki obraz, namalowany na desce przez nieznanego artystę, przedstawia Matkę Bożą z Dzieciątkiem. Twarze Maryi i Jezusa mają wyjątkowo łagodne rysy. Obraz jest przystrojony w sukienką z XVIII w., a zasłonę stanowi obraz św. Wojciecha. W 1998 roku Prymas Polski kardynał Józef Glemp dokonał uroczystej koronacji wizerunku koronami papieskimi.

Niespełna 3 lata po koronacji obraz zrabowano. Po kilku dniach został odnaleziony, niestety już bez koron. Odzyskanie obrazu, nawet w opinii policji, uznano za niezwykłe wydarzenie, ponieważ udaje się to niezmiernie rzadko. W związku z tym Matka Boża Staroskrzyńska została ogłoszona patronką policji. W 2002 r. odbyła się rekoronacja obrazu.

Ks. kustosz sanktuarium opowiedział, że w 1830 r. przy kościele powstała fundacja utrzymująca orkiestrę, która aż do czasów po II wojnie światowej grała codziennie w czasie odsłaniania i zasłaniania wizerunku Maryi. Władze komunistyczne zarekwirowały jednak ziemię należącą do fundacji.

Ostatnia na trasie wycieczki była Przysucha, a w niej – Muzeum im. Oskara Kolberga. Siedzibą Muzeum jest zabytkowy, pochodzący z połowy XIX wieku dwór otoczony parkiem, zaprojektowanym i urządzonym w 1900 r. przez architekta Teodora Chrząńskiego.

Henryk Oskar Kolberg (1814-1890) - etnograf, folklorysta i kompozytor, urodził się w Przysusze (zmarł w Krakowie). Był synem Juliusza, przybyłego do Polski z Prus w 1796 roku inżyniera kartografa. Matka pochodziła ze spolonizowanej rodziny emigrantów z Francji. W latach 1810-1817 Kolbergowie mieszkali w Przysusze, gdzie Juliusz pracował jako zarządca zakładów hutniczych w dobrach należących do Ignacego Dembińskiego.

Stała muzealna wystawa biograficzna „Oskar Kolberg (1814-1890). Etnograf, folklorysta, kompozytor” przedstawia jego życie i twórczość: rodzinę i dzieciństwo, związki z Przysuchą, lata nauki i młodość w środowisku warszawskim, pracę kompozytora i krytyka muzycznego, twórczość naukowo-badawczą w dziedzinie etnografii i działalność edytorską.

Ekspozycję biograficzną uzupełniają stylowo zaaranżowane wnętrza salonu i gabinetu. Z dawnego wyposażenia dworu Dembińskich zachowały się m. in. dwa piece kaflowe i żeliwny kominek. Pomieszczenia urządzono kopiami mebli w stylu biedermeier oraz oryginalnymi sprzętami z epoki (m.in. późnobarokowa szafa z 1802 r.) Prezentowane są również: XIX-wieczne malarstwo o tematyce wiejskiej i motywach ludowych, oryginalna XIX-wieczna porcelana, srebra, szkło i bibeloty.

Część stałej ekspozycji muzealnej stanowi wystawa poświęcona dziejom Przysuchy w XVIII - XX wieku, prezentująca m. in. historię dworu i jego właścicieli z rodziny Dembińskich.

Można było również zobaczyć interesującą wystawę czasową: „Rzemiosło w Przysusze. Cech ślusarski”, a na niej m. in. ... dużo kłódek.

Po odwiedzeniu muzeum część wycieczkowiczów poszła jeszcze zobaczyć synagogę z XVIII w. - obecnie trwają prace związane z jej rewitalizacją.